جلال آباد سیمه ایز اداري دفتر
د افغانستان لپاره د سویډن کمېتې د جلال اباد سیمه ییز اداري دفتر د افغانستان په ختیځ کې ننګرهار، کونړ او لغمان ولایتونه تر پوښښ لاندې لري. دا سیمه ییز اداري دفتر د معلولینو، ښوونې او روزنې او کلیو پراختیا پروګرامونه عملي کوي. شاوخوا ۵۹۲ کلي پدې سیمو کې د افغانستان لپاره د سویډن کمېټې له خدمتونو ګټه اخلي.
دا سیمه ییز اداري دفتر د لغمان اړوند دفتر هم لري چې موقعیت یې په مرکز مهترلام کې دی.
د معلولینو پروګرام:
د معلولینو پروګرام کونړ، ننګرهار او لغمان ولایتونو کې فعالیتونه لري. د معلولینو پروګرام اوسمهال د کونړ څوکۍ، نرنګ، شیګل ولسوالۍ او مرکز اسعداباد، د ننګرهار سره رود، بهسود، کامې، ګوشتې ولسوالۍ او د مرکز جلال اباد ځینې برخې، او د لغمان قرغیو ولسوالۍ او مرکز مهترلام تر پوښښ لاندې لري.
د معلولینو پروګرام په دوه ډوله د معلولو وګړو د بیارغونې لپاره کار کوي:
۱: د ټولنې په کچه بیارغونه
۲: د فزیکي بیارغونې مرکز
۱: د ټولنې په کچه د معلولو وګړو بیارغونه کې کورنۍ درملنه، ښوونیزه بیارغونه، اقتصادي بیارغونه او د سازمانونو او ډلو له لوري د معلولو وګړو پیاوړتیا شامله ده؛ تر څو دوی له خپلو حقوقو برخمن شي.
د ټولنې په کچه د بیارغونې برخې (څانګې)
روغتیا: د ټولنې په کچه د بیارغونې کارکوونکي معلول وګړي د کورنۍ درملنې لاندې نیسي او دوی خپل کار ته دوام ورکوي تر څو د معلولو وګړو منځنۍ کچې بیارغونه باوري شي.
ښوونه او روزنه: ماشومان چې بېلابېل معلولیتونه لري؛ لکه د لیدلو او او اورېدلو معلولیت ولري، هغه ماشومان چې په هره کچه د زده کړې ستونزې لري او ذهني ستونزه لرونکي په اړونده مرکزونو او په کورنیو زده کړو کې تر روزنې لاندې نیول کیږي، تر څو دوی په عادي ښوونځیو کې د شاملېدو جوګه شي.
کلیوالي معشیت: هغه کسان چې بېلابېل معلولیتونه ولري او عمر یې له ښوونځي پورته وي، په بېلابېلو مسلکي او تخنیکي روزنیزو پروګرامونو کې جذبیږي؛ تر څو دوی وتوانیږي کسبونه زده کړي او وکولای شي له همدې لارې پخپله عاید لاسته راوړي او په اقتصادي برخه کې په ځان بسیا شي.
پیاوړتیا: د مدني ټولنو سازمانونو په ځانګړي ډول د معلولو وګړو سازمانونو او په ځان بسیا مرستندویه ګروپونو ضرفیت لوړونه د کوچنیو قرضو په برابرولو، په ځانګړي توګه په عملي ډول دوی په ادارو کې شاملول او په باقاعده توګه د دوی د ضرفیت لوړونې په موخه د روزنیزو ورکشاپونو تر سره کول.
ټولنیز یو ځای کېدل: د ټولنې په بېلابېلو اړخونو کې د معلولو وګړو شاملول او دوی ته د بیا پیدا کېدو فرصتونه برابرول تر څو دوی هم په ټولنه کې یو ځای (مدغم) شي.
۲: د فزیکي بیارغونې مرکز: د فزیکي بیارغونې مرکز معلولو وګړو د فزیکي بیارغونې په برخه کې حیاتي خدمتونه تر سره کوي . دا مرکز درې فرعي څانګې لري.
فزیوتراپي: درملنه، د معولیت مخنیوی، ښځینه، نارینه معلولو او غیر معلولو مراجعینو ته د خدمتونو وړاندې کول، د مرکز او کور په کچه درملنې برابرول، ذهني چمتووالي په موخه پوهای، تدریس او د کورنۍ دندې طبي زده کوونکو پوهاوی، ډاکټرانو او قابله ګانونو ته د روزنیزو ورکشاپونو ورکول.
ارتوپیدیک ورکشاپ: معلولو او غیر معلولو مراجعینو ته د حرکي مرستندویه وسایلو برابرول لکه ارتوسیز، د کلب فوټ لپاره د مصنوعي اصلاحي شویو بوټانو جوړول، د غاړې تړلو وسیله او نور….
کمپونېنټ ورکشاپ: معلولو او غیر معلولو مراجعینو ته د مرستندویه وسایلو برابرول لکه ویلیچر، درې څرخه، د قدم وهلو چوکآت، د تشنابونه سیټونه او داسې نور…….
ښوونه او روزنه:
د جلال اباد سیمه ییز اداري دفتر د ښوونې او روزنې پروګرام په ننګرهار، لغمان او کونړ ولایتونو کې فعالیت لري. دا پروګرام په ننګرهار کې ۱۱ ولسوالۍ، په لغمان کې ۳ ولسوالۍ او په کونړ کې دوه ولسوالۍ تر پوښښ لاندې لري.
د جلال اباد سیمه ییز اداري دفتر د ښوونې او روزنې پروګرام ټولټال ۵۵۱ ټولګي لري چې له منځه یې ۵۳۱ د ټولنې په کچه د ښووني او روزنې ټولګي، ۵ د اماده ګۍ ټولګي، ۱۴ ټولګي د هغو کورنیو ماشومانو لپاره چې له یوه ځای بل ځای ته کوچ کوي او ۱ مقدماتي ښوونیز ټولګی پکې شامل دي. دا ټولګي د ننګرهار، لغمان او کونړ ولایتونو په ۱۰۶ کلیو کې ښوونیزې چوپړتیاوې وړاندې کوي.
د کلیو او پراختیا پروګرام:
د کلیو پراختیا پروګرام دوه وظیفوي ساحې په بر کې نیسي.
د پاکو اوبو رسونې لاسرسی او هایجین/ رغونه او سیمه ییزه حکومتولي او کلیوالي معیشت:
الف: د پاکو اوبو رسوني لاسرسی او هایجین/ رغونه: د جلال اباد سیمه ییز اداري دفتر کلیو پراختیا پروګرام د ننګرهار او کونړ لریو پرتو سیمو کې د پاکو اوبو لاسرسي او هایجین، سولر او د پایپ سکیم پروژې تطبیقوي.
په ټولنې ولاړې بشپړې روغتیا پروژه چې د کلیو پراختیا پروګرام په اډانه کې د ننګرهار په رودات ولسوالۍ کې فعالیتونه مخته وړي. دا پروګرام په روان ۲۰۲۱ کال کې ۲۱ شورا ګانې تر پوښښ لاندې لري. دې پروګرام له تېرو دریو کلونو راهیسي ۵۵ شورا ګانې په ازاده فضاء کې له رفع حاجت پاکې اعلان کړي.
په ټولنې ولاړې د بشپړې روغتیا پروژه د پاکو اوبو رسونې او هایجین برخې څانګه ده چې د جلال اباد سیمه ییز اداري دفتر د کلیو او پراختیا پروګرام له لوري عملي کیږي او اساسي موخه یې دا ده چې په ازاده فضاء کې د رفع حاجت د مخنیوي لپاره په سلوک کې تغییر راولي او د خلکو د عامه پوهاوي کچه لوړه کړي.
سربېره پردې، د جلال اباد سیمه ییز اداري دفتر د کلیو پراختیا پروګرام په فعاله توګه د ښوونځیو په جوړولو، د نویو ښوونځیو لپاره د ودانیو په جوړولو، احاطي دیوالونو، د اوبو څاوې، د اوبو عرضه کول او ناپاکې اوبه تخلیه کوي. دا پروګرام ښوونځي ترمیموي او زده کوونکو ته فرنېچر لکه چوکۍ او مېزونه هم برابروي.
ب: سیمه ییزه حکومتولي او کلیوالي معیشت:
د سیمه ییزې حکومتولۍ او کلیوالي معیشت پروژه د ننګرهار په کوز کونړ او ګوشتې ولسوالیو کې تر عملي کېدو لاندې دي. دا پروژه پدې دوه ولسوالیو کې د بېلابېلو پروګرامونو بستو، سپما ګروپونو، د مهارت لوړولو روزنیز ورکشاپونو، تولیدي ګروپونو، تولیدي پورونو، ضرفیت لوړونې او بازار موندنې برخو کې له تیر ۲۰۱۷ کال راهیسي تر اوسه د ۶۶ شوراګانو فعال ملاتړ کوي.
د ۲۰۲۱ د پروژې په پلان کې، به د شورا ګانو د استازو، د کلیوالي معیشت تاسیس شویو کمېټو او اړونده دولتي مسوولینو په نږدۍ همغږۍ د ښځینه او نارینه سپما ګروپونو ۲۰۰ غړو ته د مهارتونو لوړولو روزنیز ورکشاپونه برابر شي.
د کلیو پراختیا پروګرام د سیمه ییزې حکومتولۍ او کلیوالي معیشت له فعالیتونو شاوخوا ۶۵۱۱ ګټه اخیستونکي چې ۲۶۶۶ پکې ښځې او ۳۸۴۵ پکې نارینه دي په مستقیمه توګه ګټه پورته کوي.
تر اوسه د سپما ۴۱۱ ګروپونه تأسیس شوي چې ۶۵۰۰ غړي لري او تر دا مهاله یې ۱۴۸۳۱۴۰۰ افغانۍ سپما کړې.
په ورته وخت کې، ۱۱۴۷ انفرادي کسانو د ننګرهار ولایت په کوز کونړ او ګوشتې ولسوالیو کې له تأسیس شویو سپما ګروپونو پور تر لاسه کړی.
لغمان اړوند دفتر:
د لغمان اړوند دفتر د ښوونځي روغتیا، زده کړه د روغتیایي ژوند لپاره او د نوې میتود ټکنالوژۍ پروژې عملي کوي.
د ښوونځي روغتیا پروګرام د لغمان اړوند پنځو ښوونځیو کې چې ۲ یې د نجونو دي، عملي کیږي. د روغتیا په ښوونځي کې پروژې موخه د زده کوونکو ازمایل، د ښوونځي د چاپيریال سرسبزي (شین والی)، د زده کوونکو معاینه، روغتیایي زده کړه او د ساده مواردو درملنه ده.
همداراز، د افغانستان لپاره د سویډن کمېټه د ډېر عمر لرونکو ښځو ته چې له زده کړو پاتې وي، د زده کړو زمینه برابروي؛ تر څو دوی وتوانیږي له همدې لارې د خپلې روغتیا او د ژوند د مثبت سمون لپاره پرېکړې ونیسي. دا پروژه “ زده کړه د روغتیایي ژوند لپاره” په نوم یادیږي.
د ځیرکې ټکنالوژۍ پاڼه: د “زما ماشوم کارت” د ماشوم کارت برېښنایي کېدل یو نوښت دی چې د ماشومانو د روغتیا اړوند مالومات د روغتیایي کارکوونکو لپاره راټولیږي او له سکین او اپلوډ وروسته په برېښنایي توګه خوندي کیږي.
دا پروژه د ماشومانو د راجستر او په انفرادي توګه د ماشومانو د واکسین کولو مهالویش د څارلو په برخه کې ملاتړ کوي.
د ځېرکې ټکنالوژۍ پاڼې دا پروژه د لغمان ولایت په ۵۵ روغتیایي مرکزونو کې عملي کیږي.